Als je door de straten van Japan loopt dan zie je vaak een hartvormige sleutelhanger met het beeld van een moeder en een baby aan een vrouwentas bungelen. Deze eenvoudige illustratie staat bekend als een kraammerk en informeert anderen dat de drager ervan zwanger is. Japan is overigens het land dat een van de laagste geboortecijfers ter wereld kent
In 2006 introduceerde het ministerie van Gezondheid, Arbeid en Welzijn in Japan dit zwangerschapsteken om de gezondheid van (aanstaande) moeders te bevorderen en de
sociale bewustwording van de zwangerschap te vergroten en om anderen aan te moedigen om rekening te houden met de behoeften van aanstaande moeders.
The Maternity Mark zoals dit kraammerk genoemd wordt is in Japan hét standaardsymbool geworden voor zwangere vrouwen en trotse moeders. Het merk is ook vaak te vinden op plaatsen in het openbaar vervoer en moedigt mensen aan om een stoel af te staan of haar te helpen de kinderwagen de trap op te dragen. Dit moederschap teken is vaak vrij verkrijgbaar bij de gemeentehuizen, treinstations of wordt als bijlage bij tijdschriften over zwangerschap en kinderopvang toegevoegd. Vaak zijn het speldjes, insignes of soortgelijke items die met het merkteken zijn bedrukt.
Wanneer mensen het merkteken opmerken, stoppen ze spontaan met het roken van een sigaret of staan ze hun stoel af zodat de zwangere vrouw kan gaan zitten zo het ongeboren kind te beschermen. Of als ze bewusteloos raakt of een ongeluk krijgt en naar
het ziekenhuis wordt gebracht, vertelt het beeldmerk de artsen dat ze zwanger is en kunnen ze zo de juiste behandeling aan haar geven, evenals voor haar baby.
Het gebruik door moeders van het kraammerk varieert sterk. Het wordt meestal openlijk weergegeven op een handtas, waarbij veel moeders ervoor kiezen hun badges aan te passen met lovertjes of stijlvolle straps. Hoewel het merk geen gevestigde etiquette afdwingt en de sociale normen in Japan sterk afwijken met die van ons, moedigt het mensen toch aan om op een situatie te reageren zonder onnodige wrijving of stress te veroorzaken.
Gezien de uitdagingen waarmee vrouwen in Japan te maken hebben, zijn veel voorstanders van mening dat het zwangerschapsmerk de potentie heeft om de inspanningen van het land te ondersteunen om het geboortecijfer te verhogen door vrouwen meer gemoedsrust te bieden.
Rowena Visser-Van Nistelrooij – Proud MaMa