De zomer loop ten einde en alle scholen zijn weer begonnen. De herfst is in aantocht en de temperatuur gaat naar beneden. Deze weersverandering is vaak het begin van een periode waarin virussen weer vrij spel krijgen en kinderen vaker ziek worden. In deze blog leggen we je graag uit welke kinderziektes er zijn, hoe je ze kunt herkennen en wat je ertegen kunt doen. Bij twijfel altijd een arts of het consultatiebureau raadplegen!
Virusinfectie
Een virusinfectie wordt veroorzaakt door een virus. Een virus is geen organisme en kan zelf prima overleven zonder hulp van andere cellen. Een virus kan ook besmettelijk zijn maar in de meeste gevallen heeft je lichaam voldoende weerstand om een virus onschadelijk te maken. Helaas hebben baby’s en kleine kinderen nog te weinig antistoffen en is de beste remedie om een virusinfectie te voorkomen d.m.v. inenting. Een verkoudheid kan door ons lichaam prima zelf genezen worden. Hieronder lichten we een aantal kinderziektes veroorzaakt door een virus toe. Er zijn er uiteraard nog veel meer.
Kinderziektes veroorzaakt door een virus
Rotavirus
Bijna ieder kind krijgt voor het vijfde levensjaar een keer een rotavirusinfectie. Vanaf zes maanden tot het tweede levensjaar komt deze infectie het vaakst voor. Het virus veroorzaakt koorts, misselijkheid en diarree. Dit komt door een ontsteking in de maag, veroorzaakt door het virus wat zich genesteld heeft in de ontlasting. Kinderen die te vroeg geboren zijn of een laag geboortegewicht hebben kunnen extra kwetsbaar zijn. De klachten duren maximaal zes dagen. Let op voor uitdroging, laat je kind voldoende drinken. Goede hygiëne helpt om verspreiding van deze ziekte te voorkomen, dus was regelmatig je handen.
Waterpokken
Vrijwel ieder kind krijgt een keer waterpokken. Je herkent het aan de rode vlekjes en blaasjes over het hele lichaam, tot zelfs in de mond. Hoewel Waterpokken besmettelijk zijn, mag in de meeste gevallen je kind gewoon naar school of de opvang. Zinkzalf helpt tegen de jeuk en na ongeveer tien dagen is je kind weer beter.
Vijfde ziekte
De vijfde ziekte wordt veroorzaakt door het Parvovirus en is een besmettelijke vlekjesziekte. Je herkent deze aan kleine rode vlekjes in het gezicht, vuurrode wangen en licht koorts verschijnselen. In de meeste gevallen worden kinderen er nauwelijks ziek van. Na een kleine week zullen de klachten weer verdwijnen.
Zesde ziekte
De zesde ziekte wordt veroorzaakt door het Herpesvirus. Vanaf zes tot achttien maanden komt deze infectie het vaak voor en gaat gepaard met plotselinge hoge koorts. Doordat deze koorts ook weer snel terugzakt kunnen er rode vlekjes en bultjes opstaan in het gezicht en op het lichaam. Ook kan een lichte luchtweginfectie, oorontsteking en opgezette lymfeklieren in de hals voorkomen. Na ongeveer tien dagen is je kind weer beter.
Griep
Griep wordt veroorzaakt door het influenzavirus. Het is een besmettelijke aandoening van de luchtwegen. Bijna in alle gevallen van verkoudheid, koorts en hoestbuien wordt er gesproken van griep. Toch is dit niet altijd zo. Griep veroorzaakt door het influenzavirus is seizoensgebonden en komt vaak voor in de koudere maanden van het jaar. Een griepvirus kan steeds veranderen en daardoor kun je er steeds opnieuw ziek van worden. Kleine kinderen hebben nog weinig weerstand opgebouwd en kunnen gemakkelijk besmet raken door onderling contact bij de kinderopvang en op school. De beste kans op snel herstel is lekker thuis uitzieken onder de wol, na enkele dagen zullen de klachten verdwenen zijn. Laat kinderen voldoende drinken, de kans op uitdroging is groot.
Bof
De Bof wordt veroorzaakt door het Bofvirus. In feite is het een ontsteking van de speekselklier bij het oor en veroorzaakt het de zogenoemde “hamsterwangen”. Jonge kinderen kunnen door de Bof hersenvliesontsteking of hersenweefsel ontsteking krijgen. Door vaccinatie met het combinatievaccin BMR in de leeftijd van viertien maanden en negen jaar komt deze ziekte in Nederland nauwelijks nog voor.
Bacteriële infectie
Een bacteriële infectie wordt veroorzaakt door een bacterie. Een bacterie is een levend organisme kan prima overleven zonder gastheer. Ons lichaam zit zelfs vol met bacteriën, goede en slechte. Deze slechte bacteriën kunnen allerlei ziektes veroorzaken.
Hoewel de meest voorkomende kinderziektes veroorzaakt door een bacterie voorkomen worden door het Rijksvaccinatieprogramma, licht ik er toch een aantal toe.
Kinderziektes veroorzaakt door een bacterie
Krentenbaard
Krentenbaard is een ontsteking van de huid, veroorzaakt door een bacterie. Krentenbaard is besmettelijk. Je herkent het aan de rode vlekjes en bultjes in het gezicht, voornamelijk rond de neus en mond. Wanneer de bultjes veranderen in blaasje en deze open gaan opstaan er natte plekjes met gele korstjes. Dit kan ontzettend pijn doen en enorm jeuken. Het is verstandig om een huisarts te raadplegen. Krentenbaard kan tot veertien dagen aanhouden.
Kinkhoest
Kinkhoest is een infectie aan de luchtwegen die wordt veroorzaakt door een bacterie. Hoewel ieder kind in Nederland ingeënt wordt tegen Kinkhoest, zijn er meerdere varianten waartegen het vaccin niet bestand is. Je herkent het aan een nare hoest die weken lang kan aanhouden. Kinkhoest ook wel de ‘100-dagen hoest’ genoemd. Een huisarts kan een hoestdrankje of neusdruppels voorschrijven om klachten te verminderen. Kinkhoest is in het begin besmettelijk en een goede hygiëne (handen wassen, papieren zakdoekjes) helpt om verspreiding van deze ziekte te voorkomen.
Roodvonk
Roodvonk lijkt in het begin op sterk op Waterpokken, maar in dit geval wordt het veroorzaakt door een bacterie. Vooral kleuters zijn vatbaar voor Roodvonk. Je herkent het aan de rode vlekjes, hoge koorts, hoofdpijn en keelpijn. Ook op de tong verschijnen felrode puntjes, dit heet ook wel frambozentong. Goed laten drinken en goede hygiëne zijn belangrijk. Na ongeveer tien dagen is je kind weer beter.
Als het nodig is, kan de huisarts bij een bacteriële infectie antibiotica of een zalf voorschrijven.
Rijksvaccinatieprogramma
Dankzij het Rijksvaccinatieprogramma komen ziektes als de Bof, Mazelen, Kinkhoest, Rodehond, Polio en Tetanus nauwelijks meer voor in Nederland. Voor kinderen is de infectieziekte Rodehond onschuldig, maar als je zwanger bent kan dit erg gevaarlijk zijn voor jou en je ongeboren kind.
Ook worden kinderen met het vaccinatieprogramma beschermd tegen baarmoederhalskanker, hepatitis B en meningokokken A, C, W en Y. Vaccinatie is gratis. Het doel is om kinderen zo goed mogelijk te beschermen tegen gevaarlijke infectieziektes.
Onderstaande leeftijden geven aan wanneer een kind hun vaccinaties volgens het vaccinatieschema krijgen:
Zes-negen weken
DKTP (difterie, kinkhoest, tetanus en polio) en HIB (hepatitis en pneumokokkenziekte)
Drie maanden
Herhaling DKTP (difterie, kinkhoest, tetanus en polio) en HIB (hepatitis en pneumokokkenziekte)
Vier maanden
Herhaling DKTP (difterie, kinkhoest, tetanus en polio) en pneumokokkenziekte. Pneumokokken zijn bacteriën die bloedvergiftiging, ernstige longontsteking, hersenvliesontsteking en doofheid kunnen veroorzaken.
Elf maanden
Vierde herhaling DKTP (difterie, kinkhoest, tetanus en polio) en HIB (hepatitis en pneumokokkenziekte). Je kind bouwt voor lange tijd bescherming op tegen deze ziekten. Voor hepatitis B is dit levenslang.
Veertien maanden
BMR (bof, mazelen en rodehond) en MenACWY (vier typen meningokok bacteriën: A, C, W en Y)
Vier jaar
Herhaling DKTP (difterie, kinkhoest, tetanus en polio)
Negen jaar
Herhaling BMR en DTP
Twaalf/dertien jaar
HPV (tegen HPV virus), dit virus kan bij meisjes en vrouwen baarmoederhalskanker veroorzaken. Omdat je het virus heel makkelijk kan oplopen via seks, wordt de vaccinatie aan jonge meiden gegeven, dan werkt dit vaccin het beste. Op de leeftijd van dertien jaar wordt deze inenting herhaald. Het vaccinatieschema wordt aangepast zodra er nieuwe vaccins komen of als er nieuwe wetenschappelijke inzichten zijn.
Slotwoord
Deze blog is puur informatief bedoeld voor (aanstaande) moeders. Bij twijfel is het verstandig altijd een huisarts of consultatiebureau te raadplegen.
Meer informatie over kinderziektes en het Rijksvaccinatieprogramma vind je op de website van het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu.
Rowena Visser-Van Nistelrooij – Proud MaMa